De Grote Vriendelijke Podcast

De laatste Grote Vriendelijke Update voor de zomerstop is een goed gevulde aflevering geworden. Kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) praten over de 70ste verjaardag van nijntje, de Zilveren Griffels en Penselen en duiken in de wereld van de leesclubs voor leesbevorderaars, die als paddenstoelen uit de grond schieten. Oprichters van de eerste Leesclub van leesbevorderaars, Geert Vermeegen en Rigoberta Mejia Sian, vertellen hoe zij in Utrecht de aanzet hebben gegeven van wat een landelijke beweging lijkt te worden. Verder natuurlijk boekentips, Bert Kranenbarg met het nieuws en Katinka Polderman verheugt zich op een zomer zonder krant en mét een boek. Verwijzingen in deze aflevering nijntjeHet artikel dat Bas in 2015 schreef over de taal van nijntje kun je hier lezen. Theater van het SentimentDe zomerrubriek van Jaap over klassieke kinderboeken is deze zomer elke zondag te horen rond de klok van half vijf in het radioprogramma Theater van het Sentiment op NPO Radio 5. Griffels & PenselenEen overzicht van alle Zilveren Griffels en Penselen van 2025 vind je in het juryrapport. Boekentips 'Roos redt de brandweer'Anke KranendonkTekeningen: Puck KoperGottmer 3+ 'Zusje'Janneke Schotveld & Rifka MelsQuerido 15+ 'De opdracht van Tula'Robin RavenLemniscaat 12+

Zijn er echt mensen op de maan geweest? Is de aarde eigenlijk wel rond? En worden we niet in het geheim geregeerd door vermomde reptielen? Het zijn samenzweringstheorieën die Jan Paul Schutten ontrafelt en weerlegt in zijn non-fictiekinderboek 'Complot' (Blauw Gras 10+, tekeningen: Koen Aelterman). Kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) gaan met Schutten in gesprek over zijn aanpak, de noodzaak van dit boek in deze tijd, over lezers opvoeden, de vraag of complotdenkers dom zijn en waarom we eigenlijk allemaal een beetje complotdenkertjes zijn. Illustrator Koen Aelterman licht in een kort audiobericht zijn tekenstijl in het boek toe. Verwijzingen in deze aflevering Ander werkJan Paul Schutten noemt een aantal van zijn andere boeken, zoals het prentenboek 'Ludas en Bontje' (Gottmer 4+, tekeningen: Sanne te Loo), 'Schaam je gerust dood voor je ouders' (Gottmer 10+, tekeningen: Emma Ringelding) en zijn Raadsel van alles wat leeft-trilogie (Gottmer 10+, tekeningen: Floor Rieder) KennedyViroloog Marion Koopmans en onderzoeksjournalist Alexander Beunder vertelden in Bureau Buitenland over de Amerikaanse minister van Volksgezondheid Robbert Kennedy.

Wie was Elsa Beskow? Moet Annie M.G. Schmidt postuum de P.C. Hooftprijs krijgen? Wat was de betekenis van de onlangs overleden schrijver Aidan Chambers? En waarom wil Iven Cudogham van Anansi de Spin een even bekend kinderboekpersonage maken als Dikkie Dik, nijntje en Kikker? Je hoort het allemaal in deze Grote Vriendelijke Update. Kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) bespreken boeken, Bert Kranenbarg leest het kinderboekennieuws en Katinka Polderman vertelt in haar column over haar ervaringen als biebmoeder. Verwijzingen in deze aflevering Kaartverkoop Pakjesavond 2025Vrijdag 30 mei 2025 start voor Vrienden van de Show de voorverkoop van kaarten voor De Grote Vriendelijke Pakjesavond. Die vindt plaats op zondagmiddag 23 november vanaf 16:30u in de Grote Zaal van TivoliVredenburg in Utrecht. Vanaf maandag 2 juni komen er kaarten in de algemene verkoop via de website van TivoliVredenburg. AnansiAnansi de Spin heeft een eigen website. Meer informatie over de tentoonstelling in de kunsthal en de presentatie van het zevende prentenboek vind je hier. Elsa BeskowDit is de officiële website over Elsa Beskow, met rechts bovenin de menubalk een optie voor Engelstalige informatie. En hier vind je de prentenboeken die in het Nederlands leverbaar zijn. Opinie over AnnieHet opiniestuk van Kila van der Starre over Annie M.G. Schmidt lees je op de website van Trouw. Aidan ChambersBezoek de eigen website van Aidan Chambers of bekijk de lezing die hij in 2014 in Nederland gaf. En hier bekijk je de trailer van 'Été 85', de verfilming van 'Je moet dansen op mijn graf', te zien op Disney+. Boekentips 'In de hoek'Pieter van den HeuvelGottmer 4+'Beesten'Ingvild BjerkelandVertaling: Kim LiebrandVolt 11+'Vlieg! zegt de vloer'Eva GerlachTekeningen: Trui ChielensQuerido 12+

'Bewaar de verbeelding en de kleuren van de taal' heet de Annie M.G. Schmidt-lezing van Jacques Vriens, die hij op woensdag 21 mei 2025 uitsprak in het Literatuurmuseum/Kinderboekenmuseum in Den Haag. Het was de 25ste editie en daarom leidde emeritus hoogleraar jeugdliteratuur Helma van Lierop-Debrauwer, die aan de wieg stond van de lezingenreeks, het verhaal van Vriens in. De schrijver van boeken als 'Achtste-groepers huilen niet', de Meester Jaap-serie en historische jeugdromans als 'Oorlogsgeheimen' neemt je in zijn lezing mee naar zijn schooltijd bij de harde broeders van de onbevlekte ontvangenis in het Brabant van de jaren vijftig. Naar het hotel van zijn ouders, waar maar drie boeken in de kast stonden - over drank, seks en de watersnoodramp. Hij vertelt hoe hij zelf het wonder van lezen ontdekte met de serie 'Arendsoog', maar ook met 'De kinderkaravaan' van An Rutgers van der Loeff en hoe hij later als meester en directeur op de basisschool een voorvechter van goed leesonderwijs werd.  "Een boek kan een knop omzetten in je hoofd", zegt hij. "Bij ieder kind dat leest, gaat er een knop om, wordt de verbeelding aangezet en ontdekt de lezer de nuances van de taal." En dat is hard nodig in tijden waarin de democratie op de tocht staat en onverdraagzaamheid zegeviert. De tekst van de lezing is binnenkort terug te vinden op de website van IBBY Nederland, die het evenement organiseert samen met het Literatuurmuseum/Kinderboekenmuseum, Stichting Lezen en het Nederlands Letterenfonds. Meer Jacques Vriens Beluister ook het gesprek dat wij in maart 2025 met Jacques Vriens hadden, toen we aankondigden dat hij de lezing zou gaan houden. Jacques Vriens was ook te gast in onze allereerste aflevering ooit, in september 2018, om te praten over zijn boek 'Code Kattenkruid'. Meer lezingen Beluister ook de andere lezingen op ons kanaal: – De Annie M.G. Schmidt-lezing van Marjolijn Hof– De Annie M.G. Schmidt-lezing van Marit Törnqvist– De Annie M.G. Schmidt-lezing van Jean-Claude van Rijckeghem– De Annie M.G. Schmidt-lezing van Astrid Sy– De ALMA-lezing van Bart Moeyaert– De Albert Verwey-lezing van Bibi Dumon Tak Foto Jacques Vriens: Eveline van Egdom

Gisteren, op 16 mei 2025, overleed oud-politicus, wetenschapper en kinderboekenschrijver Jan Terlouw op 93-jarige leeftijd. Hij was met titels als 'Koning van Katoren', 'Oorlogswinter', 'Pjotr' en 'Briefgeheim' (Lemniscaat 9+) een iconische schrijver, die de harten van miljoenen lezers heeft veroverd en wiens werk van generatie op generatie is doorgegeven. Kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) praten in dit In Memoriam over zijn literaire nalatenschap en zijn betekenis als schrijver. Vier verschillende lezers komen aan het woord over hun lievelingsboeken uit Terlouws oeuvre: schrijfster en historica Aline Sax over 'Pjotr', voormalig SP partijvoorzitter Ron Meyer over 'Koning van Katoren', leesbevorderaar en eigenaresse van Boekwijzer Eline Rottier over 'De kloof' en vertaalster Laura Watkinson over 'Oorlogswinter'. Verwijzingen in deze aflevering Gesprek Jan TerlouwOns gesprek met Jan Terlouw dat we in 2021 bij hem thuis in Twello opnamen, is hier terug te luisteren. Dolf VerroenHet artikel van Dolf Verroen over Jan Terlouw, waaruit Bas citeert, lees je hier. NOS JournaalDe necrologie van het NOS Journaal, waarin ook zijn uitgeefster Jesse Goossens aan het woord komt, is hier terug te kijken (vanaf 3'08 min).

Kinderboekenschrijvers in rep en roer: hun boeken zijn illegaal gebruikt door Meta voor het trainen van AI-taalmodellen. Kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) leggen in deze Grote Vriendelijke Update uit hoe dat zit en hoe uitgevers en belangenorganisaties ermee omgaan. Overigens is voor de gelegenheid de tekening op het plaatje bij deze Update gemaakt door ChatGPT. Ook staan we uitgebreid stil bij de schriftelijke aanval op kinderboekenschrijvers rond de Week van de Lentekriebels en het weerwoord dat de aanstichters kregen van de rechter én comedians. Verder: kinderboeken uit de Tweede Wereldoorlog, een tentoonstelling over de kunst van de schutbladen, boekentips, veel prijzennieuws met Bert en columniste Katinka Polderman heeft leesstress. Verwijzingen in deze aflevering Tentoonstelling Kinderboek van Oorlog naar VredeOp de website van het Kinderboekenhuis in Winsum lees je meer over de tentoonstelling 'Kinderboek van Oorlog naar Vrede', over kinderboeken tijdens de Tweede Wereldoorlog. En hier luister je het hele gesprek op NPO Radio 1 terug met Eelco Bruinsma over de tentoonstelling. Tentoonstelling schutbladenHet artikel uit The Guardian over de expositie over schutbladen in het Eric Carle Museum of Picture Book Art in Amherst, USA, lees je hier. LentegriezelsHet item van 'Even tot hier' over de Lentekriebels/Lentegriezels bekijk je vanaf 21'20min en aan het eind in deze aflevering. Het statement van veertien leesorganisaties tegen de lastercampagne van Civitas Christiana kun je hier vinden. De uitspraak van de rechter in de zaak die werd aangespannen door de Rutgers Stichting vind je hier. Hoe Singel Uitgeverijen en Civitas Christiana hebben geschikt in de zaak rond Pim Lammers kun je hier lezen. Ai & kinderboekenHet item over het AI-reclamebureau voor het kinderboek 'Noorderlicht' van Carry Slee in de talkshow EVA kun je hier terugkijken. Hier vind je het artikel in The Atlantic over hoe Meta en OpenAI gebruik hebben gemaakt van de illegale schaduwbibliotheek LibGen (Library Genesis) bij het trainen van AI modellen. Ook de GAU (Groep Algemene Uitgevers) heeft een artikel over deze kwestie op de website staan. Boekentips'De kattengeest'Joost OosterwijkQuerido 4+ 'Mijn broer is een baas'Janny JägerfeldVertaling: Mijke Hadewey van LeersumPloegsma 10+'Nachtgeheimen'Simone ArtsLeopold 14+

Hij debuteerde in 2023, maar is twee jaar en nog twee boeken verder een opkomende naam in de Nederlandse jeugdliteratuur: Tom Rijpert. Na zijn fantasytweeluik 'De zeven sleutels' (Pelckmans 10+) is hij terug met een spannende detective '19|91' (Pelckmans 11+), die zich afspeelt op Terschelling. Kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) praten met de schrijver over zijn korte, maar toch al avontuurlijke pad in de wereld van het kinderboek, zijn wens om na fantasy ook andere genres te verkennen, over een boek dat een Sinterklaasgedicht dreigde te worden, een huilende vuurtoren, slim effectbejag, rode haringen en rokende pistolen en zijn liefde voor Terschelling. Verwijzingen in deze aflevering LustrumafleveringTom Rijpert was al eens eerder kort te horen in de GVP: hij kwam als luisteraar aan de telefoon in onze lustrumaflevering. De Grote Vriendelijke 100Het eerste boek van Tom Rijpert, 'De zeven sleutels. Het pad van de roverkoning' kwam in 2023 binnen op 98 in De Grote Vriendelijke 100. Een jaar later was het boek de hoogste stijger met een notering op nummer 37. In de Pakjesavond-aflevering praten Bas en Jaap kort over dit succes. Uitgeverij PelckmansUitgeverij Pelckmans is de afgelopen jaren een grote Vlaamse speler op het gebied van kinderboeken geworden, dankzij de overnames van jeugdboekenuitgeverijen als Abimo, Van Halewyck en vooral Baeckens Books. Sindsdien geven ze bekende boeken uit van onder anderen Tom De Cock, Marc De Bel, Geronimo Stilton en Mark Tijsmans.

Twee primeurs in deze Grote Vriendelijke Update! Kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) maken bekend dat 'Kleine Aap' van Mies van Hout (Hoogland & Van Klaveren 3+) is verkozen tot Prentenboek van het Jaar 2026 en dus centraal zal staan tijdens De Nationale Voorleesdagen in januari. Ook schuift de schrijver bij ons aan die op 21 mei 2025 de Annie M.G. Schmidtlezing zal geven in het Literatuurmuseum/Kinderboekenmuseum in Den Haag: Jacques Vriens! Onze allereerste gast ooit in deze podcast keert na 136 afleveringen dus terug voor een gesprek over de insteek van zijn lezing en wat er nog meer rond zijn oeuvre gebeurt. Verder vraagt Jaap zich af of een schrijfwedstrijd voor het Kinderboekenweekgeschenk een goed idee zou zijn, stelt Bas een in Nederland onbekende bestseller uit Vlaanderen voor en duikt Katinka Polderman in het oeuvre van Paul Biegel, die 100 jaar geleden werd geboren. Verwijzingen in deze aflevering Prentenboek Top 10?Vanaf 26 maart 2025, 17:00u, is de hele Prentenboek Top 10 en alle informatie over het Prentenboek van het Jaar 'Kleine Aap' van Mies van Hout te vinden op deze website. Tickets Annie M.G. SchmidtlezingKaarten voor de Annie M.G. Schmidtlezing op woensdagavond 21 mei 2025 zijn hier te koop. De lezing zal in de dagen erna integraal via onze podcast te beluisteren zijn, maar aanwezig zijn is extra bijzonder! Tien torens diepWe maakten melding van de grote theaterproductie naar het boek 'Tien torens diep' van Jacques Vriens (Van Holkema & Warendorf 10+), waar hij als scriptschrijver en regisseur bij betrokken is. Hier lees je alles over die voorstelling. Hanne LuytenHier vind je het artikel dat Bas las in de Gazet van Antwerpen. Meer informatie over de uitgeverij en boeken van Hanne Luyten en Noëmi Willemen staat op deze website. Alexander Kielland KragOp de Instagram-pagina van uitgeverij Blauw Gras vind je vier filmpjes waarin de Noorse auteur Alexander Kielland Krag vragen van lezers beantwoordt: 1, 2, 3 & 4. Sonia GarmersHier vind je een interview met de overleden Curaçaose schrijfster Sonia Garmers. De Boon voor JeugdliteratuurDe Boon 2025 is voor 'Wat ons nog rest' van Aline Sax (Salto 15+). In aflevering 110 spraken we uitgebreid met de schrijfster over het boek. De publieksprijs ging naar 'Het grote kippenboek' van Evelien De Vlieger & Jan Hamstra (Lannoo 8+). Nieuwsbrief + BiegelactieMeld je nu aan voor onze nieuwsbrief en maak kans op 'De gouden gitaar' (Gottmer 6+, tekeningen: Ingrid en Dieter Schubert) van Paul Biegel + 3 Biegelboeken naar keuze! Boekentips 'Ik weet niet meer hoe ik slapen moet'Bruno ZoccaVertaling: Edward van de VendelTipToe Print 4+‘Beetje angstig dat is alles’Alexander Kielland KragVertaling: Edward van de VendelBlauw Gras 14+‘De poppen van Spelhorst’Kate DiCamilloTekeningen: Julie MorstadVertaling: Harry PallemansLannoo 9+

Hoe breng je een prentenboekverhaal over de wereldreis van een emotieloos object tóch spannend in beeld? Illustrator Hanneke Siemensma vertelt erover aan kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw). De tweevoudig Zilveren Penseelwinnares maakte de prachtige tekeningen in 'Zo'n dag waarop er niets gebeurt' van Daan Remmerts de Vries (Hoogland & Van Klaveren 4+), over een kat die in een kartonnen doos een hachelijke tocht maakt over zeeën, steden, bossen, langs vulkanen en kangoeroes en zelfs de ruimte in. Siemensma worstelde lang met het boek: was haar stijl niet te poëtisch voor dit absurde verhaal? En al die landschappen, dat had ze toch ook al gedaan in 'Kleine wijze wolf' van Gijs van der Hammen (Hoogland & Van Klaveren 4+) en 'De haas zonder neus' van Annabel Lammers (Hoogland & Van Klaveren 4+)? Ze vertelt over een makkelijk kraswolkje en een 'lekkere' doos tekenen, over een warme wereld scheppen zonder dat die zoet aandoet, over vingers vol krijt en het lumineuze idee om scènes in tweeën te knippen. Verwijzingen in deze aflevering Daan Remmerts de VriesDeze schrijver was te gast in onze 66ste aflevering, onder zijn pseudoniem Henry Lloyd. JuryrapportenBenieuwd naar wat de Penseeljury over het werk van Hanneke Siemensma schreef? Het rapport van 2022 vind je hier, dat van 2023 hier. Little Wise Wolf'Kleine wijze wolf', het prentenboek van Hanneke Siemensma en haar man Gijs van der Hammen, is in het Engels verschenen bij Book Island, in vertaling van Laura Watkinson. Hier vind je een overzicht van alle vertalingen.

Er wordt met reikende zwanenhalzen uitgekeken naar het nieuwe boek van Annet Schaap. Geen vervolg op haar veel bekroonde 'Lampje', maar een wervelend avontuur dat zich wel in dezelfde wereld afspeelt. In deze Grote Vriendelijke Update praat Annet Schaap voor het eerst over 'Krekel', dat op 8 maart verschijnt en is gebaseerd op het Andersen-sprookje 'De wilde zwanen'. Ze vertelt aan kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) hoe ze met dit verhaal begon in de moderne wereld, maar steeds bleef terug verlangen naar de wereld van haar debuut. En laat verlangen nu ook het belangrijkste thema in het wederom prachtige boek zijn. Verder staan we in deze Update stil bij het overlijden van kinderboekenmakers Marianne Busser en Anneke Scholtens en jeugdliteratuurdeskundige Toin Duijx, probeert Jaap een gebeurtenis rond zijn favoriete voetbalclub sc Heerenveen te verheffen tot kinderboekennieuws, gaat Katinka Polderman op zoek naar rechtse kinderboeken en tippen niet alleen wij, maar ook Annet Schaap een boek. Verwijzingen in deze aflevering NieuwsbriefAanmelden voor onze Nieuwsbrief kan hier. Hotel De KorenwolfHier lees je het artikel uit De Limburger over Hotel De Korenwolf. Marcus RashfordDe serie kinderboeken van de Britse voetballer Rashford, getiteld 'De ontbijtclubdetectives' (Veltman 9+, tekeningen: Marta Kissi, vertaling: Sandra C. Hessels) verschijnen bij Veltman uitgevers. Paboboek 2025Meer informatie over de nieuwe verkiezing van het Paboboek van het jaar vind je op deze website. Toin DuijxIBBY Nederland schreef een mooi In Memoriam over kinderboekdeskundige Toin Duijx. In de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren vind je veel artikelen van zijn hand. Stephen King & Maurice SendakOp deze website kun je vast twee illustraties van Maurice Sendak zien uit de sprookjesbewerking van Hans en Grietje, die Stephen King heeft geschreven. Boekentips 'Krekel'Annet SchaapQuerido 10+'Futuria'Suzanne WoudaPloegsma 10+'Peer'Mohana van den KroonenbergTekeningen: Karst-Janneke RogaarQuerido 6+'Magnolia Wu, sokkendetective'Chanel MillerVertaling: Nhung DamVolt 8+